Türk müziğinin unutulmaz ismi Edip Akbayram, uzun süre hastalıkla savaştıktan sonra yaşamını yitirdi. 4 Ocak tarihinden bu yana Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tedavi altında bulunan Akbayram, zatürre nedeniyle gelişen komplikasyonlar sonucu yoğun bakıma alınmıştı. 75 yaşında olan sanatçı, bugün saat 19.30’da çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayata veda etti. İşte Edip Akbayram’ın yaşam öyküsü ve kariyeri...
ÜNLÜ İSİMDEN ÜRKÜTÜCÜ HABER!
Edip Akbayram, 9 Ocak tarihinde evinde yaşadığı düşme sonucunda iç kanama geçirmiş ve ardı ardına iki operasyon geçirmişti. Hastanede yoğun bakımda yatan sanatçının sağlık durumunun ciddi şekilde kötüleştiği yönünde iddialar gündeme gelmişti. 75 yaşında hayata gözlerini yuman Akbayram, ardında birçok anı bıraktı.
EDİP AKBAYRAM KİMDİR? HAYATINI VE KARİYERİNİ KEŞFEDİN
29 Aralık 1950 tarihinde Gaziantep'te dünyaya gelen Edip Akbayram, henüz dokuz aylıkken çocuk felcine yakalandı. Bu hastalık, onun çocukluğunda zorlu bir süreç geçirmesine neden oldu. Ancak müziğe olan tutkusu, bu yıllarda şekillenmeye başladı. Akbayram, küçük yaşlarındayken; “Haftalığımdan biriktirdiğim paralarla ünlü pop şarkıcılarının konserlerine gidiyor, eve döndüğümde aynanın karşısında onları taklit ediyordum.” şeklinde anılarını dile getirmiştir. Küçüklüğünde bir orkestra kurarak, komşunun düğünlerinde müzik yapmak üzere sahne almıştır.
Lise yıllarında kurdukları orkestrada, Pir Sultan Abdal ve Karacaoğlan’ın deyişleri üzerinde besteler yapıp seslendirdiler. Akbayram, "Kendim Ettim Kendim Buldum" adındaki ilk plağını lise döneminde çıkardı. İlk plak çalışmasında, "Siyah Örümcekler" grubu ile birlikte çalıştı. Plak, "Siyah Örümcekler-Gaziantep Orkestrası" ve "Edip Akbayram ve Siyah Örümcekler" başlıkları altında iki farklı versiyonda piyasaya sürüldü. Gaziantep'ten sonra Adana, müzikal kariyerinin ikinci durağı oldu. Akbayram, burada kurduğu orkestrayla ilk sahne deneyimini yaşadı ve "Beyaz Saray" isimli bir gazinoda iş buldu.
1968 yılında liseyi tamamlayarak İstanbul'a göç eden Akbayram, tıp eğitimi almak için diş hekimliği bölümüne girmeyi başardı fakat müzik ona ağır bastı ve bu meslekten feragat ederek tüm hayatını sanata adadı.
İstanbul’da bulunduğu dönemde 1971 yılında Altın Mikrofon Yarışması'na katıldı. Âşık Veysel’den ilham alarak bestelediği "Kükredi Çimenler" parçası ile birincilik elde etti. 1974 senesinde Dostlar Orkestrası'nı kurarak Anadolu pop müziğinde önemli bir isim haline geldi. Akabinde "Kara Kuzu", "Deniz Üstü Köpürür" ve "Garip" adlı eserleriyle geniş kitlelere ulaşarak ünü ülke genelinde yayıldı. "Aldırma Gönül" ve "Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz" gibi parçalarıyla büyük satış rakamlarına ulaştı, Altın Plak ödülü kazanarak 250'den fazla ödül aldı.
1981 ile 1988 yılları arasında, eserlerinin TRT'de çalınması yasaklandı ancak 1990'ların ortalarına gelindiğinde, "Türküler Yanmaz" albümü ile önemli bir çıkış yakaladı. Bu albümde Can Yücel, Oktay Rifat, Ahmed Arif ve Vedat Türkali'nin eserlerinden yola çıkarak besteler yaptı.
"KALICI İZLER BIRAKMAK İSTEDİM"
Edip Akbayram, müzikal hedeflerini şu şekilde tanımlamıştı: "Kalıcı bir iş yapmayı amaçladım. Fikret Kızılok ve Cem Karaca’nın Anadolu ezgilerini pop müziği içinde yorumlamalarını kendime örnek aldım. Renk ve stilimi tamamen Edip Akbayram formunda geliştirmek istedim. Toplumcu bir müzik oluşturmayı hedefledim. Müziğimin, geniş halk kitlelerinin yaşamı, sorunları ile örtüşmesi gerektiğine inanıyorum. Bununla birlikte, sıradan kahramanlıklardan da olabildiğince uzak durmaya çalıştım. İnançlarımı, düşüncelerimi ve siyasetimi değişmeden koruyarak, müziği teknik anlamda kullanıp, toplumun sorunlu ve yoksul kesimlerine ulaşabilmeyi, daha çağdaş bir yaklaşım sunmayı arzuladım." 1979 yılında Ayten Hanım ile evlenen sanatçının bu birlikteliğinden Türkü ve Ozan isimli iki çocuğu olmuştur.
ALBÜMLERİ
Mayıs (2012)
Söyleyemediklerim (2008)
Dün ve Bugün 3 (2005)
Dün ve Bugün 2 (2004)
33'üncü (2002)
Selam Olsun (2001)
İlk Günkü Gibi (1999)
Dün ve Bugün (1998)
Yıllar (1997)
Güzel Günler Göreceğiz (1996)
Türküler Yanmaz (1994)
Bir Şarkın Olsun Dudaklarında (1993)
Unutamadıklarım (1992)
Hava Nasıl Oralarda? (1991)
Senden Haber Yok (1991)
Şahdamar (1990)
Özgürlük (1988)
Yeni Gelen Güne Türkü (1986)
Dostlar 1985 (1985)
Dostlar 1984 (1984)
Nice Yıllara Gülüm (1982)
Nedir Ne Değildir? (1977)
Edip Akbayram (1974)
45'LİKLERİ
Kendim Ettim Kendim Buldum - Çiçeklerin Dili (Siyah Örümcekler) (1970)
Kükredi Çimenler - Boşu Boşuna (1972)
Anam Ağlar Başucumda Oturur - Sev Beni Beni
Deniz Üstü Köpürür - Dumanlı Dumanlı Oy Bizim Eller (1973)
Değmen benim Gamlı Yaslı Gönlüme - Yakar İnceden İnceden
İnce İnce Bir Kar Yağar - Dağlar Dağladı Beni (1974)
Garip - Kaşların Karasına
Kolum Nerden Aldın Sen Bu Zinciri - Gam Üstüne Gam Yapılır (1975)
Mehmet Emmi - Affetmem Seni (1976)
Zalim Zalim - Kahpe Felek
Aldırma Gönül - Sen Açtın Yarayı (1977)
Analara Kıymayın Efendiler - Adiloş Bebe (1978)
Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz - Gidenlerin Türküsü (1979)
Bugün Bizde Bayram Var - Bu Yıl Benim Yeşil Bağım Kurudu (1981)
Edip Akbayram, 1971 yılında Barış Manço ile birlikte çalışan Nejat Taylan Orkestrası ile "İşte Hendek İşte Deve - Katip Arzuhalim" plağını kaydetmiştir.
