5 Mart tarihi boyunca birçok kayda değer olayın yaşandığı bir gün olmuştur. Türkiye ve dünya genelinde meydana gelen bu olaylar, günümüze dek etkileri süren tarihi gelişmelerin başlangıcı kabul edilmektedir. İşte 5 Mart'ta yaşanan dikkat çekici olaylar...
5 MART'IN ANLAM VE ÖNEMİ
1584 - İsveç'in Karlstad kenti, resmi olarak şehir statüsü kazandı.
1821 - James Monroe, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanı olarak ikinci kez göreve getirildi.
1836 - Samuel Colt, ilk 34 kalibre altıpatlar (revolver) tabancalarının seri üretimine başladı.
1890 - Macera romanları ile tanınan B. Traven, Meksika'da doğdu. Kimliğini gizli tutmayı tercih eden Traven'in gerçek adı hiçbir zaman belirlenemedi; ancak eserlerinin çoğu Almanca kaleme alınmış ve ilk baskıları Almanya'da yapılmıştı.
1912 - İtalyan ordusu, hava balonlarını askeri amaçlarla kullanan dünyanın ilk ordusu olma unvanını kazandı. Bu balonlarla Türk savunma hatlarının gerisine keşif amaçlı gönderimler gerçekleştirilmiştir.
1917 - Woodrow Wilson, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanlığına ikinci kez seçildi.
1918 - Bolşevikler, Rusya'nın başkentini Petrograd'dan Moskova'ya taşıdılar.
1920 - Türkiye Yeşilay Cemiyeti faaliyete geçti.
1923 - Şile'deki Rum Değirmenlik Mahallesi'nde meydana gelen yangında, çoğu terkedilmiş olan yaklaşık 550 Rum ve 200 Müslüman hanesi, 100 işyeri, bir cami, iki kilise ve bazı resmi yapılar alevlere teslim oldu. Yangın sonucunda toplamda 1500 kişi evsiz kaldı.
1924 - İstanbul'da Maarif Müdürlüğü, Tevhid-i Tedrisat Kanunu kapsamında medreselere el koydu.
1924 - Arnavutluk'ta Şevket Vërlaci, başbakanlık görevine getirildi.
1931 - Daniel Salamanca Urey, Bolivya Devlet Başkanı olarak göreve başladı.
1933 - Almanya'daki genel seçimlerde, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi %43.9 oy alarak çoğunluğu elde etti ve iktidara geldi.
1933 - Büyük Buhran sırasında, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, tüm bankaları kapatıp finansal işlemleri durdurma kararını aldı.
1942 - Okul bahçelerinde yerel sebzeler, patates, yerelması ve fasulye gibi ürünlerin ekimine başlandı.
1946 - II. Dünya Savaşı'nın ardından Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerine atıfta bulunan "Demirperde" terimi ilk kez İngiltere Başbakanı Winston Churchill tarafından bir konuşmasında kullanıldı.
1950 - Eskişehir'de meydana gelen sel felaketi sonucunda, 50 bin kişi evsiz kaldı, 2500 ev yıkıldı ve 6 kişi boğularak yaşamını yitirdi. Felaketzedelere Marshall Planı çerçevesinde yardım gönderildi.
1951 - Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden ayrılan Muhsin Ertuğrul, yeni bir özel tiyatro kurmayı planladığını duyurdu. İstanbul Beyoğlu'nda Atlas Sineması'nın üst katında faaliyet göstermeyi düşündüğü tiyatronun ismi "Küçük Sahne" olarak belirlendi.
1952 - Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 74 Ticani'nin duruşması başladı. Tarikat lideri Kemal Pilavoğlu, 1954'te mahkûm olduktan sonra Ticaniliği terkettiğini belirtti.
1953 - Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Birinci Sekreteri olarak 1929'dan beri liderlik yapan Josef Stalin, yaşamını yitirdi; bir gün sonra Malenkov onun yerine geçti. Asıl adı Yosif Vissariyonoviç Çugaşvili olan Stalin, Pravda'daki yazılarında ve parti içinde "çelik adam" anlamına gelen "Stalin" takma adını kullanıyordu. Gürcüce'deki "Koba" lakabı ise "Çivi" anlamına gelmektedir.
1956 - ABD Yüksek Mahkemesi, diğer mahkemelerin okullardaki ırk ayrımını yasaklama kararını onayladı.
1966 - British Airways'a ait bir Boeing 707 yolcu uçağı Fuji Dağı'na düştü; bu kazada 124 kişi hayatını kaybetti.
1969 - Ant dergisinde yayımlanan "İşgal Toprağı, Kurt Köpeği" başlıklı yazısından dolayı yargılanan Yaşar Kemal, beraat etti.
1971 - İstanbul'daki Akbank'ın Selamiçeşme Şubesi, silahlı beş kişi tarafından soyuldu. Soygunla ilgili olarak tutuklanan Salman Kaya, Bebek'te yakalandı.
1971 - Kırıkhan'da Türkiye İşçi Partisi üyelerine düzenlenen saldırıda, 3 kişi hayatını kaybederken 23 kişi yaralandı. İlçede sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
1971 - Ankara'da Amerikalı 4 askerin THKO mensupları tarafından kaçırılmasının ardından güvenlik güçleri ODTÜ'ye baskın düzenledi. Çatışmada komando eri Mevlüt Meriç ve öğrenci Erdal Şener yaşamlarını yitirdi; yaralanan birçok kişi oldu. Kaçırılan askerler 8 Mart'ta serbest bırakıldı.
1972 - Ağustos 1971'de Sultanahmet'te esrar sattığı gerekçesiyle 6 yıl hapis cezasına çarptırılan 14 yaşındaki İngiliz çocuk, Türkiye-İngiltere ilişkilerinde sorunlara yol açtı. İngiliz basını bu duruma "Gaddar Türkler" başlıklarıyla tepki gösterdi. Bu gelişmeler üzerine Başbakan Nihat Erim, ABD ziyareti sırasında Londra'ya uğramama kararı aldı.
1974 - Yom Kippur Savaşı: İsrail askerleri Süveyş Kanalı'nın batı yakasından çekildi.
1978 - İstanbul İstinye'de düzenlenen 23. Balkan Kros Şampiyonası'nda Mehmet Yurdadön 12 bin metre, Sadık Salman ise 8 bin metre yarışmasında birinci olarak başarı elde ettiler.
1979 - Voyager 1 uzay sondası, Jüpiter'in 172000 mil yakınından geçiş yaptı.
1980 - Türkiye, 12 Eylül 1980 Darbesi sürecine girmeden önce; banka soyan üç soyguncu, iki askeri öldürdü.
1981 - İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi, yasa dışı örgüt kurmak ve komünizm propagandası suçlamasıyla 7 Türkiye İşçi Partisi yöneticisini tutukladı.
1982 - Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren'in eşi Sekine Evren, Ankara'da defnedildi. Törene büyük bir kalabalık katıldı ve Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit de başsağlığı diledi.
1984 - İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi, Papa'ya suikast girişimi nedeniyle Mehmet Ali Ağca hakkında açılan davada, görevsizlik kararı verdi.
1986 - Yüce Divan tarafından iki yıl hapis cezasına çarptırılan eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın milletvekilliği, TBMM Genel Kurulunda düşürüldü.
1991 - Irak, Körfez Savaşı esnasında esir aldığı kişileri serbest bıraktı.
1993 - Savaş uçaklarının bombaladığı Muş'un Kızılsu Vadisi'ndeki kamptan kaçmaya çalışan 60 PKK militanı, meydana gelen patlamaların etkisiyle oluşan çığ altında kalarak yaşamını yitirdi.
1999 - Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bir bombalı saldırıda ağır yaralandı ve saldırıda koruma polisi ile iki lise öğrencisi de hayatını kaybetti. Bu saldırıyı yasa dışı TİKKO örgütü üstlendi.
2000 - İnternet üzerinden tanınan Mahir Çağrı, Forbes Dergisi tarafından en ünlü 100 kişiden biri olarak listelendi.
2001 - Mekke'deki hac sırasında meydana gelen izdihamda 35 hacı adayı hayatını kaybetti.
2020 - Türkiye ve Rusya devlet başkanları seviyesinde İdlib konulu bir görüşme gerçekleştirdi.
