Ramazan ayı içerisinde verilen fitre, dayanışma ve yardımlaşma ruhunu güçlendiren hayırlı bir ibadettir. İslam inancına göre fitre, mali durumu iyi olan her Müslüman’ın Ramazan Bayramı’ndan önce ihtiyaç sahiplerine ulaştırması gereken bir sadakadır. Bu ibadet, kişinin oruç süresince yaptığı dini görevleri temize çıkarmanın yanı sıra toplumsal yardımlaşma duygusunu da pekiştirir. Her yıl Diyanet İşleri tarafından belirlenen fitre miktarı hakkında önemli bir soru var: 2025 yılı fitre tutarı ne kadar olacak?
2025 YILI RAMAZAN FİTRE MİKTARI NEDİR?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 2025 yılı Ramazan döneminde geçerli olacak fitre miktarını 180 TL olarak belirledi.
Yapılan açıklamada, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı başkanlığındaki toplantıda 2025 yılı için uygun fitre tutarının belirlendiği ifade edildi.
Toplantı neticesinde alınan kararların yer aldığı duyuruda, şu ifadelere yer verildi:
“Konuya dair hadisler, güncel sosyo-ekonomik koşullar ve bir bireyin günlük gıda gereksinimi dikkate alınarak, ülkemizde 2025 Ramazan ayı için fitre miktarı 180 TL olarak belirlenmiştir.
Belirlenen bu tutar, nakit olarak ya da gıda ürünleri gibi ayni yardımlar şeklinde de verilebilir.
Ayrıca, bu miktar günlük oruç fidyesi bedeliyle de çakışmaktadır.
Her bir mükellef, kendi günlük gıda harcamasına denk gelen bir tutarı da fitre olarak verebilir.”
FİTRE NEDİR VE NE ZAMAN VERİLİR?
Fitre olarak bilinen fıtır sadakası; insan olmanın ve Ramazan oruçlarını tutup bayrama ulaşmanın bir şükrünü ifade eder. Ramazan'ın sonuna yetişen zengin Müslümanların, belirli kişilere vermesi gereken vacip bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû’, 6/103-105). Vacip olduğu Sünnet ile sabittir (Buhârî, Zekât, 70-78 [1503-1512]; Müslim, Zekât, 12-21 [984-985]).
Kişi, kendi ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber (s.a.s.), köle, hür, küçük, büyük, kadın veya erkek her Müslümana fitrenin gerekliliğini vurgulamıştır (Ebû Dâvûd, Zekât, 20 [1619]).
Fıtır sadakasının vacip olma zamanı, Ramazan Bayramı'nın birinci günü olarak belirlenmiştir. Ancak bu sadakaların bayramdan önce verilmesi daha faziletli kabul edilmektedir. Özellikle bayram namazından önce verilmesi müstehap sayılmaktadır. Bununla birlikte, bayram günü ya da sonrasında da verilebilir. Fakat bayramdan sonraya bırakılması mekruhtur.
Şâfiî mezhebine göre, fitre bayramın ilk gününde gün batımından sonra verilmemelidir. Ramazan'ın ilk günlerinde verilmesi de caizdir (Nevevî, el-Mecmû’, 6/128).
Fitrenin amacı, bir fakirin içinde bulunduğu toplumun yaşam standardına göre bir günlük yiyeceğini sağlamaktır. Bu sayede onun bayram sevinci yaşamasına katkıda bulunmaktır.
Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, bir kişinin normal günlük (iki öğün) gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygun görülmektedir. Dinen zengin sayılan kişilere, yakın akrabalara (anne, baba, dede ve nineler) ya da çocuk ve torun gibi birinci dereceden akrabalara fitre verilmesi mümkün değildir. Fitreler, bir fakire ya da birkaçına dağıtılabilir (Merğinânî, el-Hidâye, 2/224). Ancak bir kişiye verilen miktarın bir fitreden az olmaması dikkate alınmalıdır.
FİTRE KİMLERE VERİLİR VE KİMLERE VERİLMEMELİDİR?
Fıtır sadakası, kişinin bakımından sorumlu olmadığı ihtiyaç sahibi Müslümanlara ulaştırılmalıdır. Fitre ve oruç fidyesi vermekle yükümlü olan bir kişinin, bu yardımlardan doğrudan ya da dolaylı yoldan yararlanmaması esastır. Aynı durum zekât için de geçerlidir. Bu nedenle, bir kişi zekâtını, fitre ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez (Usûl, ana, baba, dede ve nineler; fürû, çocuklar, torunlar ve onların çocuklarıdır). Ayrıca eşler birbirlerine de zekât, fitre ve fidye veremezler.
Hanefîler'e göre aşağıda sayılan kimselere fitre verilmemektedir:
a) Ana, baba, büyük anne ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Asıl ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip zengin bir kişi,
e) Babası zengin olan ergen olmayan çocuk (Merğinânî, el-Hidâye, 2/223-228).
f) Şâfiî mezhebine ve İmam Ebû Yûsuf’a göre fitre, Müslüman olmayanlara da verilmez (Mâverdî, el-Hâvî, 3/387; 10/519; Merğinânî, el-Hidâye, 2/223).
Belirtilenlerin dışında kalan kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar eğer maddi sıkıntı içerisindeyseler, onlara zekât, fitre ve fidye verme imkânı mevcuttur (Zeylaî, Tebyîn, 1/301).
2025 RAMAZAN NE ZAMAN SONA ERECEK?
Ramazan ayı 1 Mart Cumartesi günü başladı. 26 Mart, Kadir Gecesi olarak kutlanacak. 29 Mart Ramazan Bayramı arefesi olacak ve 30 Mart ile 1 Nisan arasında Ramazan Bayramı geçirilecektir.
